Lutownica: transformatorowa czy oporowa?

Lutownica to jedno z najpraktyczniejszych narzędzi używanych w domu. Przydaje się zwłaszcza pasjonatom majsterkowania oraz elektronikom. Istnieje kilka rodzajów lutownic. Wśród najczęściej wybieranych modeli znajdują się lutownice transformatorowe i oporowe. Jakie są między nimi różnice? Którą warto wybrać?

Do czego służy lutownica?
Jak sama nazwa wskazuje, lutownice są narzędziami służącymi do lutowania. Lutowaniem nazywamy trwałe łączenie elementów metalowych za pośrednictwem spoiwa. Spoiwo, nazywane też lutem, charakteryzuje się niższą temperaturą topnienia niż temperatura topnienia elementów lutowanych. Działanie lutownicy polega na wprowadzeniu spoiwa pomiędzy dwa lutowane elementy, dzięki czemu następuje trwałe ich połączenie bez konieczności stopienia (w przeciwieństwie do spawania, w którym stopieniu ulegają krawędzie łączonych materiałów). W zależności od tego, w jakiej temperaturze dochodzi do topnienia lutu, możemy wyróżnić lutowanie miękkie, lutowanie twarde oraz lutowanie wysokotemperaturowe. Lutownice mają szereg różnych zastosowań. Można wśród nich wymienić zarówno łączenie rur i łączenie podzespołów elektronicznych, jak i łączenie elementów biżuterii.

Lutownica transformatorowa
W lutownicach transformatorowych stosuje się drut mający zdolność do bardzo szybkiego nagrzewania się. Drut nagrzewa się właściwie od razu do uruchomieniu zasilania – osiągnięcie docelowej temperatury zajmuje zaledwie kilka sekund. Jest to możliwe dzięki przepływaniu przez niego prądu o bardzo dużym natężeniu. Drut ma bezpośrednie połączenie z transformatorem – stąd właśnie wzięła się nazwa urządzenia. Należy zdawać sobie sprawę z tego, że obecność transformatora wpływa na większą wagę urządzenia: dłuższa praca z wykorzystaniem lutownicy transformatorowej może być więc utrudniona. Lutownice transformatorowe charakteryzują się dużą mocą oraz umożliwiają lutowanie w wyższych temperaturach; są także o wiele wydajniejsze niż lutownice oporowe. Uważa się, że lutownice transformatorowe są jednak mało precyzyjne – z tego względu stosuje się je przede wszystkim do łączenia większych elementów oraz grubszych kabli.

Lutownica oporowa
Innym rodzajem lutownic są lutownice oporowe, inaczej zwane grzałkowymi. Takie urządzenia wyposażone są w specjalny metalowy grot, który jest nagrzewany za pośrednictwem grzałki elektrycznej. Lutownice oporowe są mniejsze i lżejsze niż lutownice transformatorowe, ponieważ zasilacz znajduje się na zewnątrz urządzenia. Lutownice oporowe umożliwiają znacznie dokładniejszą pracę, dlatego najczęściej są wykorzystywane do pracy z elementami elektronicznymi. Dużym plusem lutownic oporowych jest fakt, że posiadają wymienne groty – możemy dostosować je więc do wielu różnych prac domowych. Jeśli zamierzamy używać lutownicy do łączenia większych elementów, warto zdecydować się na zakup lutownicy kolbowej, posiadającej znacznie masywniejszy grot.

Którą lutownicę wybrać?
Wybierając lutownicę miejmy przede wszystkim na uwadze to, do jakich prac będziemy ją wykorzystywali.